Open tuin zondag 2 juli 2023

Open tuin zondag 2 juli 2023

Op zondag 2 juli staan de poortdeuren van  Ridderhofstad Hindersteyn in Langbroek  open voor belangstellenden. Er is volop de gelegenheid om te genieten van de moestuin met zijn monumentale kassen, bloementuin en fruitkooi. Het park met de kenmerkende slangenmuur, de doolhof én labyrint maken deel uit van het historische complex.  

Er is alleen PIN betaling mogelijk.

De tuin is toegankelijk via het poortgebouw. De openingstijd is van 10.00 tot 17.00 uur. De entree is via het poortgebouw en kost € 9,00 per persoon inclusief koffie, thee of fris en heerlijke (citroen)taart. Bij de oranjerie is een sfeervol ruim terras ingericht. De opbrengst van deze dag komt ten goede aan Stichting tot behoud Ridderhofstad Hindersteyn. Deze stichting levert een belangrijk aandeel in het onderhoud van tuin en moestuin gerund door 35 vrijwilligers.

Honden zijn niet toegestaan. De vrijwilligers geven rondleidingen door de tuin. De bijenstand is aanwezig en er is o.a. verkoop van bloemboeketten en stekken uit de pluktuin. Ook wordt er weer verse soep bereid met ingrediënten uit de moestuin.

In de tomatenkas kunt u ca. 50 tomatensoorten bekijken en proeven.

U bent van harte welkom!

Kunstwerkbankje “Buitenplaatsje”

Kunstwerkbankje “Buitenplaatsje”

Sinds 28 februari 2022 staat er een opvallend rood bankje met bijbehorende lichtmast midden in het dorp langs de kade van Langbroekerwetering. Tegen over het bij velen bekende winkeltje waar voorheen snoep werd verkocht en de laatste jaren ijsjes. 

De stadsdichter van Wijk bij Duurstede, André van Zwieten, heeft een en ander vormgegeven en de dichtregel bedacht:

Buitenplaatsje

Het groen verhult de welstand op dit drassig land . geschiedenis door edelen in stenen bijgezet . De naam van wie de spa stak in de modder om een wetering te graven . staat niet in actes en verslagen opgetekend . Had toen het harde werken ook een bank om op te rusten . toont ergens een gobelin of zijn beeltenis . in antichambre of salon . achter façades van een pronkkasteel hier langs de kant?

Zie dit maar als een ode aan alle lijfeigenen, horigen en andere gedienstigen die hier in een moerassig gebied noeste arbeid hebben verricht. Het resultaat was een bewoonbaar gebied waar leenmannen van de domproost van Utrecht de gelegenheid kregen versterkte woontorens te bouwen.

Op de rug van het bankje worden de versterkte huizen genoemd: Beverweerd, Sterkenburg, Weerdesteyn, Jachthuis Molenstein, Hardenbroek, Hindersteyn, Lunenburg, Walenburg, Sandenburg, Groenestein, Rhijnestein, Natewisch, Duurstede en Zuilenstein. Bij de laatste is helaas een fout gemaakt, want bedoeld wordt Zuilenburg in Overlangbroek en niet Zuylestein bij Leersum, maar dit ter zijde. Wij zullen hiermee moeten leven en weinigen zal het opvallen.

Leeuwenburg wordt niet vermeld omdat deze prachtige buitenplaats niet van middeleeuwse origine is.

Bijzonder aardig is dat Hindersteyn hierop wordt gekenmerkt door de plattegrond van onze doolhof. Ondanks dat dit tuinonderdeel verstopt ligt achter hekken en hagen is het toch op de rugleuning van dit bijzonder vormgegeven bankje terecht gekomen!

Naast het bankje staat een kunstig vormgegeven lantaarnpaal in de vorm van een boom met takken. Kortom een aanwinst voor het dorp en de vele wandelaars en fietsers die hier even komen uitrusten. Helaas zonder ijsjes want het ijswinkeltje is in 2021 opgeheven.

Moderne beelden

Verspreid over Hindersteyn staan enkele tuinornamenten, bollen, vazen, piramiden, sfinxen en borstbeelden ten behoeve van de historische sfeer. Op het terras achter het kasteel staat echter een hedendaags beeld, voorstellende drie opvliegende eenden. Regelmatig krijgen wij de vraag wie dit beeld heeft gemaakt: dat is Jacqueline van der Laan (1948). Vooral aan haar bronzen vogels dankt zij haar bekendheid en haar vliegende vogels spotten met de zwaartekracht. Ons beeld staat er al bijna twintig jaar en is nog nooit omgewaaid. Als wij het in de tuin geplaatst zouden hebben was het opgegaan in het grote geheel, dus zo op het terras dicht bij het kasteel is een prima plek. 

Beeld van Jacqueline van der Laan

Vorig jaar hadden wij met de opentuindag in september een expositie van beeldhouwwerk van een van onze vrijwilligers. Daar kregen we veel positieve respons op. Collega-beeldhouwers van de bewuste vrijwilliger willen ook wel exposeren tijdens onze open tuindagen op 3 juli en 4 september aanstaande. 

Nu willen wij op Hindersteyn zeker geen beeldentuin realiseren, maar het exposeren van wat aansprekende werken in het bos buiten de omgrachting zagen wij wel zitten. De beeldhouwwerken trekken de aandacht en maken dat de bezoeker verder de buitenplaats oploopt en niet stopt bij de ophaalbrug. Ook mogen wij hopelijk daardoor bezoekers verwelkomen die anders niet zouden komen. 

Beeld van Margreet Klaverdijk

Diverse voorbeelden van noeste arbeid met beitel en hamer komen dus verspreid over de buitenplaats te staan, waarbij de combinatie van bloemen en veel groen de kunstwerken een mooi decor geven. Eventueel zijn deze ook te koop. Op de opentuindag wordt ook een demonstratie beeldhouwen gegeven.

Tuinset om veel te soppen

Tuinset om veel te soppen

Achter het kasteel is in 1989 een groot terras gerealiseerd, bestaande uit grote tweehonderd jaar oude hardsteen platen. Grote platen want dan heb je minder kans op wiebelende stoelen en tafels, zo was het idee van mijn ouders.

Onlangs hebben wij de bestaande tuinset kunnen uitbreiden met een hardhouten bank van 250 cm lengte. Dat is dus echt kasteelformaat. De teakkleurige bank hebben wij wit geverfd, ondanks dat dit vaker soppen tot gevolg heeft. De gehele set geeft een sfeer van honderd jaar gelden, toen dit soort tuinsets eigenlijk het enige gangbare waren op buitenplaatsen. Tegenwoordig is er een enorme keuze, maar kunststof versies zijn natuurlijk niet geschikt voor Hindersteyn.

Om persoonlijke sfeer te creëren hebben wij de tuinset gedecoreerd met een combinatie van diverse kussens, onder andere geborduurde exemplaren die ogen alsof een oudtante met naald en draad aan de gang is geweest! Het blijft alleen wel een hele volksverhuizing om al die kussens op te bergen en weer tevoorschijn te halen. Een glazen veranda staat nog op het verlanglijstje….

Terras met tuinset
Broedvogel inventarisatie

Broedvogel inventarisatie

Zittend op een van de terrassen valt het altijd op hoeveel verschillende vogels er rondvliegen op onze buitenplaats. Als niet-vogelkenner weet ik ze niet allemaal te benoemen. Maar er zijn liefhebbers die aan de vogelgeluiden kunnen horen om welke soort het gaat.

Vorig jaar heeft de vogelwerkgroep van de KNNV Zeist een inventarisatie gedaan op broedvogels. In de periode van maart tot en met juni heeft Nicolien Drost met assistentie van enkele collega’s in de vroege ochtenduren de ronde gedaan. De laatste vogeltelling was in 1974 geweest, dus wij waren benieuwd naar de resultaten. In totaal zijn er 23 soorten broedvogels waargenomen en 5 soorten waar broeden niet zeker van is.

De buitenplaats is dus rijk aan soorten en aantallen per soort, maar echt zeldzame soorten zijn er niet bij. Dat is op zich een opluchting want daar moet je dan misschien weer iets mee. De algemene soorten waren vink, zwartkop, groenling, tjiftjaf, merel, houtduif en winterkoning.  Vrij algemeen waren koolmees, roodborstje, grote bonte specht, heggenmus, putter, grauwe vliegvanger, pimpelmees, boomklever, zanglijster en spreeuw. Verder zijn er broedpaartjes vastgesteld van de boomkruiper, grote lijster, holenduif, gaai en kleine karekiet. De staartmees en witte kwikstaart zijn wel gezien maar er is geen indicatie of deze ook gebroed hebben. In april zijn appelvinken gesignaleerd en een koekoek. De buizerd is natuurlijk ook vertegenwoordigd, maar dat vinden we niet zo’n prettige gast want hij ruïneert de kippen. Kortom toch leuk om te weten dat ook zoveel vogels van Hindersteyn houden!

Boomklever
Loungen à la Hindersteyn

Loungen à la Hindersteyn

Helaas kunnen dit jaar vanwege Corona huwelijks- en andere evenementen op Hindersteyn geen doorgang vinden.

Maar de ervaring heeft ons geleerd dat er bij bruiloften en partijen op Hindersteyn vaak behoefte is aan een rustige ruimte waar men even met elkaar kan relaxen als bijvoorbeeld de DJ een “minder” muzieknummer ten gehore brengt. Daartoe huren wij loungebanken, gemaakt van steigerhout. Deze passen eigenlijk wat minder in de sfeer van onze buitenplaats, dus zijn we aan het werk gegaan om de loungebanken een Hindersteyn’s sausje te geven. De lapjesmarkt in Utrecht biedt dan uitkomst en door een uitermate handige vrijwilliger zijn grote, comfortabele kussens gemaakt met vrolijke bloem- en varen prints, die fraai aansluiten bij de veelkleurige boeketten uit de pluktuin. Schemerlampkappen met eenzelfde stof overtrokken geven de aankleding van de loungeruimte een vintage-uitstraling. Leuk is het als ook de dertigers op een bruiloft het “gaaf en vet” vinden. Dan weten wij dat wij weer geslaagd zijn in de opzet om van het geheel iets bijzonders te maken dat je niet overal tegen komt!  

Veelkleurige Hindersteyn boeketten
Heksenbol welkome aanvulling in de doolhof

Heksenbol welkome aanvulling in de doolhof

De bol lijkt boven het doolhof te zweven

Het is alweer vijfentwintig jaar geleden dat onze doolhof werd aangelegd op een stuk grasland waar bagger uit de gracht in depot was gestort.

Na een doolhof-expeditie in 1995 naar Engeland hebben wij 1680 grofbladige buxus geplant van 45 cm hoog op een oppervlakte van duizend vierkante meter. Nu zijn het enorme hagen geworden en is het moeilijk zoeken naar het midden.

Helaas werd de afgelopen 10 jaar voor het voortbestaan gevreesd vanwege allerlei virussen en ziekten die het voorzien hebben op de buxusstruik. Met als dieptepunt de buxusmot, waardoor bijna alle buxusstruiken in het land zijn opgevreten. Hier op Hindersteyn zijn wij gelukkig min of meer gespaard gebleven.

Er leefde bij ons een wens om in het midden van de doolhof een artistiek uitkijkplateau te realiseren. Maar door de huidige kwetsbaarheid van de buxus zijn wij daar wat huiverig voor: zouden we een platform hebben, maar met dode hagen. Derhalve hebben wij gekozen voor het plaatsen van een spiegelbol, ook wel heksenbol geheten. Vroeger dacht men met een heksenbol de duivel te kunnen verjagen doordat deze zou schrikken van zijn spiegelbeeld; wellicht dat dit ook kan gelden voor de buxusmot …

Van buiten de doolhof kan men nu naar het midden van de doolhof kijken en de aanleg van bovenaf bezien; het lijkt alsof de grote glimmende bol zweeft boven de doolhof.

Tijdens de jaarlijkse Vrijwilligersdag is het object onthuld en het ziet er ook van veraf spectaculair uit.

Een oud element op een nieuwe manier toegepast.

De heksenbol staat in het midden van de doolhof.

Rozenborder met obelisken

Rozenborder met obelisken

Een rozentuin is al jarenlang een onderdeel van Hindersteyn. Maar de ligging ervan was niet zo gunstig en historisch ook niet helemaal verantwoord. Besloten is om een nieuwe rozenborder aan te leggen, die ook vanuit het kasteel te zien zou zijn. In het najaar van 2017 zijn de rozen verplant in een nieuwe border van vijftig meter lang. De border is enigszins opgehoogd zodat de rozen geen natte voeten meer krijgen. Om klimrozen te faciliteren hebben wij naarstig gezocht naar smeedijzeren obelisken. Na enige aanpassingen zijn deze geplaatst tegen de achterliggende heg van de border en zichtbaar vanuit de rest van de tuin. Het kleurenpalet loopt op van roze naar paars naar geel en oranje.

De rozenborder bevat allerlei kleurvariaties.

Onderhoud van een rozentuin is natuurlijk veel werk maar wordt vakkundig uitgevoerd door onze rozenkoningin Ria, samen met Marilly.

En alhoewel de rozenborder niet authentiek is op Hindersteyn, oogt het wel alsof deze er al jarenlang is. Na slechts twee groeiseizoenen heeft het zich prachtig ontwikkeld en wij zijn dan ook erg blij met het resultaat!

Nieuwe gevel voor nestkasten

Nieuwe gevel voor nestkasten

Al zo’n 45 jaar hangen er nestkastjes aan Hindersteyn’s bomen. Nestkastjes, met name voor koolmezen, zijn nu actueel vanwege rupsenplagen in eiken en buxusstruiken. Koolmezen doen zich tegoed aan de schadelijke en hinderlijke rupsen, dus moeten wij deze vogeltjes optimaal faciliteren met goede huisvesting. Wij hebben voor aanvulling van het aantal nestkastjes opnieuw gekozen voor Schwegler nestkastjes omdat deze onopvallend zijn, weinig onderhoud behoeven en decennialang meegaan. Enkele oudere exemplaren zijn vakkundig gerenoveerd door onze vrijwilliger Jan en weer gereed voor bewoners. In de buxusstruiken vinden wij inmiddels nauwelijks buxusrupsen, maar aan de eikenprocessierupsen kunnen de koolmezen zich helaas nog wel tegoed doen.

Schwegler nestkastje
gerenoveerde nestkast
Open tuin zondag 1 september 2019

Open tuin zondag 1 september 2019

De toegangspoort is open

Op zondag 1 september staan de poortdeuren van  Ridderhofstad Hindersteyn in Langbroek  open voor belangstellenden. Tijdens de Open tuindag kunt u zien wat er allemaal achter de grote bomen van deze particuliere historische buitenplaats schuil gaat. Wekelijks zijn 35 vrijwilligers aan het werk in de moestuin met drie monumentale kassen. Een oranjerie, slangenmuur, doolhof én labyrint maken deel uit van het historische complex.  

De tuin is toegankelijk via het poortgebouw. De openingstijd is van 10.00 tot 17.00 uur. De entree van € 3,50 per persoon komt ten goede aan Stichting tot behoud Ridderhofstad Hindersteyn. Deze stichting ondersteunt het onderhoud van de moestuin met zijn vele soorten groenten, kruiden, vruchten en bloemen. De imker met haar bijen zijn wederom aanwezig. Ook zijn er schilderijen te zien van amateurschilders die ze ter plaatse geschilderd hebben in de afgelopen maanden. Leuk om te zien hoe dit in zijn werk gaat. Er is ook een stand met juwelen met een verhaal.

In de tuin is gelegenheid om te genieten van rust, ruimte en cultuur al dan niet onder het genot van een kopje koffie of thee met de befaamde citroentaart en eigen gemaakte soep uit de moestuin. Honden zij niet toegestaan. ‘s Ochtends is voor u als lezer van deze nieuwsbrief een mogelijkheid om in enkele vertrekken van het kasteel rondgeleid te worden door de kasteelheer. Voor verdere info  zie: www.hindersteyn.nl